Στην οδό Προξένου Κορομηλά 23 στέκει ένα διατηρητέο κτίριο ιστορικής σημασίας για την Μακεδονία και την Θεσσαλονίκη, το μουσείο Μακεδονικού Αγώνα.
Το σημερινό μουσείο Μακεδονικού Αγώνα ξεκίνησε να κτίζεται το 1890 υπό την επίβλεψη του αρχιτέκτονα Ερνστ Τσιλερ, το κόστος ανέγερσης ανέλαβε ο Ανδρέας Συγγρός επιχειρηματίας και εθνικός ευεργέτης του 19ου αιώνα. Μετά την περάτωση του 1893 το οίκημα ενοικιάσθηκε από το ελληνικό κράτος για να καλύψει τις ανάγκες του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας που βρισκόταν στην ίδια περιοχή με σήμερα.
Λαμπρή περίοδος για την ιστορική διαδρομή του κτιρίου είναι αυτή του Μακεδονικού Αγώνα. Από το 1904 έως το 1908 το Γενικό Προξενείο λειτούργησε ως στρατηγείο του Μακεδονικού Αγώνα. Επικεφαλής του σχεδίου ήταν ο τότε πρόξενος Λάμπρος Κορομηλάς ο οποίος εντός της τριετούς θητείας του κατάφερε να συντονίζει τις ελληνικές δυνάμεις του Μακεδονικού Αγώνα ώστε να λειτουργούν συντονισμένα κάτω από μια ενιαία διοίκηση. Η συνδρομή του Κορομηλά στον Μακεδονικό αγώνα αδιαμφισβήτητα ήταν πολύ μεγάλη άλλωστε γι’ αυτό τιμητικά σήμερα η οδός μπροστά από το μουσείο Μακεδονικού Αγώνα φέρει τ’ όνομα του.
Στο Προξενείο γνωστό ως “Κέντρο” στους Μακεδονομάχους, εγκαταστάθηκαν “ειδικοί γραφείς” οι οποίοι ήταν επίλεκτοι αξιωματικοί υπό των ρόλο του επιτελάρχη. Οι αξιωματικοί αυτοί ήταν οι σύνδεσμοι επικοινωνίας μεταξύ του Κέντρου και των Μακεδονομάχων, αυτοί λάμβαναν τις αναφορές των αγωνιστών, έδιναν οδηγίες και συναντούσαν ιερωμένους και εκπαιδευτικούς που τάχθηκαν στον Μακεδονικό Αγώνα. Ακόμη πολλές φορές καλούνταν να προσφέρουν το δύσκολο έργο της κάλυψης σε οπλαρχηγούς που κινδύνευαν να αποκαλυφθεί η δράση τους.
Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913 αφότου η Μακεδονία έχει απελευθερωθεί και προσαρτηθεί στην Ελλάδα το Προξενείο σταματά να λειτουργεί. Για ένα διάστημα εκεί στεγάζεται ένα δημοτικό σχολείο. Έπειτα το κτίριο αφέθηκε στη φθορά του χρόνου έως το 1978 που υπέστη μεγάλες ζημιές λόγω του σεισμού. Έπειτα παραχωρήθηκε στο σωματείο: ” Οι Φίλοι του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα” με σκοπό την δημιουργία ενός χώρου συλλογής και έκθεσης ιστορικών κειμηλιων της εποχής του Μακεδονικού Αγώνα, των Βαλκανικών πολέμων και γενικότερα της περιόδου του 19ου αιώνα. Τα εγκαίνια του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα έγιναν στις 27 Οκτωβρίου 1982 από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Τέλος, αξιοσημείωτο είναι ότι σήμερα στο μουσείο βρίσκονται εκθέματα μείζονος σημασίας όπως το γραφείο του πρόξενου Κορομηλά, προσωπικά αντικείμενα του Παύλου Μελά και πολλά άλλα που αδιαμφισβήτητα κεντρίζουν το ενδιαφέρον κάθε επισκέπτη.
Δείτε εδώ το βίντεο από την ύψωση της σημαίας κατά τον εορτασμό των 100 χρόνων απελευθέρωσης
Επιμέλεια: Δημήτρης Χάϊδας
Πηγές:
Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα
Φωτογραφίες:
Συλλογή φωτογραφιών Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα
Η φωτογραφία της αναπαράστασης προέρχεται από το αρχείο του Δημήτρη Χάϊδα δυστυχώς είναι τραβηγμένη από μακριά καθώς στην περιοχή ήταν αδύνατη η προσέγγιση λόγω της αθρόας προσέλευσης του κόσμου.
