Στη δυτική πλευρά της Θεσσαλονίκης στο οικοδομικό τετράγωνο μεταξύ των οδών Ιώνος Δραγούμη, Τσιμισκή, Σαλαμίνος και Κουντουριώτη ο χρόνος έχει παγώσει. Σε αντίθεση με το υπόλοιπο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης εκεί πολλά κτίρια έμειναν ανέπαφα, οι πλακόστρωτοι δρόμοι διατηρούνται και τα χαμηλά μαγαζάκια θυμίζουν μια Θεσσαλονίκη του 20ου αιώνα.
Η μόνη διαφορά που επέφερε ο χρόνος είναι η χρήση των καταστημάτων της περιοχής, σήμερα είναι ταβερνάκια, μπαρ άλλοτε όμως τι ήταν;
Τα Λαδάδικα ανέκαθεν αποτελούσαν σημείο διεξαγωγής εμπορίου, μάλιστα γνώρισαν μεγάλη ακμή μετά το 1866 όταν γκρεμίστηκαν τα παραλιακά τείχη και κατασκευάστηκε σιδηροδρομικό δίκτυο. Η κατεδάφιση των τειχών και οι διανοίξεις των οδών της περιοχής ώθησε στην ταχεία ανάπτυξη της χάρη στη προνομιούχα θέση της δίπλα στο λιμάνι της πόλης. Ναυτιλιακές εταιρείες, έμποροι λαδιού ή σιτηρών προτιμούν την περιοχή και εγκαθιστούν εκεί τα γραφεία και τα μαγαζιά τους. Το εμπόριο που αναπτύσσεται στην περιοχή είναι χονδρικής και αφορά κάθε προϊόν της εποχής.
Το 1917 μετά την μεγάλη πυρκαγιά τα Λαδάδικα γλίτωσαν από την πύρινη λαίλαπα όμως έπαψαν να αποτελούν το κέντρο πάσης φύσεως χονδρεμπορίου, οι μόνοι έμποροι που απέμειναν ήταν αυτοί του λαδιού. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η περιοχή πήρε τ’ όνομα της από τα χαμηλά μαγαζάκια και τις αποθήκες που πουλούσαν λάδι. Η εμπορεία λαδιού συνεχίστηκε και μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο όμως μετά τον μεγάλο σεισμό του 1978 το χονδρεμπόριο άρχισε να παρακμάζει και τα καταστήματα εγκαταλείφθηκαν.
Ως προς την ανθρωπογεωγραφία της περιοχής τα Λαδάδικα μέχρι πριν το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κατοικούνταν κυρίως από Εβραίους Θεσσαλονικείς σχηματίζοντας έτσι την παλαιά εβραϊκή συνοικία της πόλης.
Στις 24 Μαΐου 1985 τα Λαδάδικα κηρύσσονται «ιστορικός τόπος» από το υπουργείο Πολιτισμού. Η ανακήρυξη διέσωσε τα Λαδάδικα στην σημερινή τους μορφή, γιατί λόγω αυτής απαγορεύτηκε η ανέγερση πολυκατοικιών και η παρέμβαση με σκοπό την αλλαγή της τεχνοτροπίας κατασκευής των κτιρίων. Ακόμη αποφασίσθηκε η ανακατασκευή των κτισμάτων με τα κατάλληλα υλικά και την διατήρηση μορφής τους.
Τα Λαδάδικα σήμερα αποτελούν ένα πολύ δημοφιλές σημείο εξόδου που απαρτίζεται από ισόγεια, διώροφα ή τριώροφα κτίρια τα οποία στεγάζουν ταβέρνες μπαρακια και άλλα καταστήματα εστίασης ή διασκέδασης.
Επιμέλεια: Δημήτρης Χάϊδας
