Πριν από πολλά χρόνια, οι δικοί μου έφεραν 2 τεύχη στο σπίτι. Μόλις τα άνοιξα και άρχισα σιγά-σιγά να τα διαβάζω, ανακάλυψα πως επρόκειτο για κομικ, με ασπρόμαυρα σκίτσα και μια πολύ,πολύ ενδιαφέρουσα πλοκή. Ως αποτέλεσμα, τα τεύχη αυτά έγιναν κομμάτι της καθημερινότητας μου για πολλά χρόνια, με τις καθημερινές αναγνώσεις να μην χάνουν ποτέ την γοητεία τους. Όταν λοιπόν έμαθα πως το αγαπημένο μου ανάγνωσμα υπάρχει κάπου εκεί έξω ως ταινία… ε, νομίζω φαντάζεσαι τι έκανα. Persepolis!
Όλα ξεκίνησαν το διάστημα 2000-2003, όταν η καλλιτέχνης Ιρανογαλλίδα Μαργιάν Σατραπί κυκλοφόρησε την ιστορία της ζωής της σε μορφή graphic novel υπό τον τίτλο “Περσέπολις”. 4 χρόνια μετά, το 2007, ένωσε τις δυνάμεις της με τον Vincent Paronnaud και έφερε στην ζωή ένα 90λεπτο φιλμ κινουμένων σχεδίων, πιστή μεταφορά του έργου της στη μεγάλη οθόνη. Κέρδισε το Jury Prize στις Κάνες το 2007, ήταν υποψήφιο για “Best Animated Feauture” στα Όσκαρ (έχασε από τον Ρατατούη) και ξεπέρασε σε εισπράξεις τα 20 εκατομμύρια δολάρια.
Η υπόθεση ακολουθεί την πορεία της συγγραφέως, από τα παιδικά χρόνια μέχρι την ενηλικίωση και τις σπουδές της. Περιγράφει την ζωή της στο Ιράν, μέσα στον θρησκευτικό φανατισμό, τον πόλεμο, το θάνατο, αλλά και την ελπίδα. Μας διηγείται την “απόδραση” της στην Αυστρία, την επιστροφή της στα πάτρια εδάφη, και την τελική μετακίνηση της στην Γαλλία, όπου ζει μέχρι και σήμερα. Μια ιστορία γεμάτη όνειρα και επανάσταση, απογοήτευση και οργή, αλλά πάνω από όλα ψυχικό σθένος, δύναμη και θέληση για ζωή.
Η ταινία, όπως και το graphic novel (το συνιστώ ανεπιφύλακτα, αν και νομίζω ότι είναι φανερό πια) μας δίνει μια διαφωτιστική ματιά εκ των έσω στα προβλήματα του Ιράν, καθώς από τον Σάχη στην Ισλαμική Δημοκρατία η καταπίεση δεν έπαψε ποτέ να υφίσταται. Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η μαρτυρία μιας γυναίκας μέσα σε όλο αυτό το περιβάλλον, καθώς επίσης και η σύγκριση με την ζωή της σε ένα ευρωπαϊκό κράτος – μια ζωή με τα δικά της προβλήματα και δυσκολίες. Πάνω απ’ όλα όμως μας εντυπωσιάζει και μας γοητεύει η ίδια η πρωταγωνίστρια, με το χιούμορ, το θάρρος και την ψυχική αντοχή της.
Αναφορικά με το τεχνικό κομμάτι, δεν βρίσκω κάποιο αρνητικό που να αξίζει να αναφερθεί. Τόσο η σκηνοθεσία, όσο και η μορφή των σχεδίων και η επιλογή των χρωμάτων που γίνονται εντός του έργου – #dontspoil – αξίζουν την “έγκριση” και το θαυμασμό μας. Όσο για την μουσική, κινείται περίτεχνα ανάμεσα στα δυτικά και στα ανατολικά ηχοχρώματα και γεμίζει το έργο με πανέμορφες μελωδίες, δημιουργώντας την ιδανική ατμόσφαιρα.
Μια μικρή λεπτομέρεια: η πρωτότυπη ταινία είναι γυρισμένη στα γαλλικά, και η συμβουλή μου είναι να την παρακολουθήσεις έτσι, έστω και με υπότιτλους. Η γλώσσα αυτή δίνει μια άλλη διάσταση στο έργο, ειδικά αν έχεις διαβάσει το graphic novel και ξέρεις λίγο το backround της συγγραφέως.
Σαν γενικότερο συμπέρασμα, κράτα το εξής: το Persepolis είναι ένα έργο που θα έπρεπε να δει ο κάθε πολίτης των λεγόμενων “Δυτικών” κρατών. Τόσο για να καταλάβει την τύχη του, όσο και για να συνειδητοποιήσει πως όλα αυτά που διαβάζουμε και ακούμε καθημερινά για την Ανατολή δεν είναι απλά παραμυθάκια. Είναι οι ζωές κάποιων ανθρώπων σαν κι εμάς, με λογική, συναισθήματα και βλέψεις για το μέλλον. Κάποιων ανθρώπων που παλεύουν να επιβιώσουν σε ένα καθεστώς απολυταρχίας και φόβου. Κάποιων ανθρώπων που θα μπορούσαν κάλλιστα να βρίσκονται στη θέση μας.
Και εμείς, στη δικιά τους.
Πηγές: wikipedia.com, giphy.com